Năm 2021, Việt Nam đã đạt được những thành tựu nổi bật trong bảo đảm quyền con người. Những thành tựu đó không những là minh chứng sinh động về tính đúng đắn của những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước Việt Nam mà còn khẳng định vai trò, vị thế của Việt Nam là một thành viên tích cực, trách nhiệm của cộng đồng quốc tế trong bảo đảm quyền con người.
1. Công tác bảo vệ và thúc đẩy quyền con người được triển khai
toàn diện
Tôn trọng và bảo vệ
nhân quyền là một chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước Việt Nam và điều này
được thể hiện rõ trong bản Tuyên ngôn độc lập và trong Hiến pháp . Đảng và Nhà
nước ta luôn xác định quyền con người là giá trị chung của nhân loại; bảo đảm
và thúc đẩy quyền con người là nhân tố quan trọng cho sự phát triển bền
vững.
Để bảo đảm
cho mọi người Việt Nam được thụ hưởng đầy đủ quyền con người, Đảng, Nhà
nước ta luôn quan tâm đến việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật. Năm
2021, Việt Nam tiếp tục thông qua và sửa đổi nhiều Bộ luật quan trọng như Luật
Phòng, chống ma túy sửa đổi; xem xét thông qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều
của Bộ luật Tố tụng hình sự. Việc lập Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh qua
các năm luôn đảm bảo nguyên tắc ưu tiên đưa vào Chương trình các dự án luật
nhằm triển khai thi hành các quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền
và nghĩa vụ cơ bản của công dân.
Việt Nam
không chỉ coi bảo đảm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và tiếp cận thông
tin là những nghĩa vụ theo các Điều ước quốc tế về quyền con người mà thực chất
xuất phát từ chính lợi ích mang lại cho phát triển đất nước. Việt Nam còn được
ghi nhận là một trong những nước có tốc độ tăng trưởng và sử dụng Internet cao
trên thế giới. Các nền tảng số, mạng xã hội tạo nên những kênh, giao diện kết
nối quan trọng để người dân tiếp cận thông tin, trao đổi và bày tỏ quan điểm
của mình. Tính tới tháng 12/2021, hơn 70% dân số Việt Nam sử dụng internet, có
đến 72 triệu người dùng mạng xã hội, chỉ trong 1 năm qua đã tăng 7 triệu người
dùng. Hiện có 76 triệu tài khoản Facebook tại Việt Nam.
Ngày
30/8/2021, Chủ tịch nước đã ký Quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn cho
3.035 người. Đây là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta, thể
hiện truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, vừa nghiêm minh trong xét xử
người phạm tội, đồng thời khoan hồng, nhân đạo đối với những phạm nhân có quá
trình cải tạo, lao động, học tập tốt, trở về với cộng đồng hướng thiện, rèn
luyện tiến bộ để trở lại làm người có ích cho xã hội. Bên cạnh đó, việc xem xét
đặc xá cho những trường hợp quốc tịch nước ngoài được thực hiện trên cơ sở công
bằng, minh bạch cũng giúp cộng đồng quốc tế nhận thức rõ hơn về chủ trương,
chính sách của Đảng và Nhà nước ta, góp phần tăng cường quan hệ song phương với
các nước có công dân được đặc xá.
Trong năm
2020 và 7 tháng đầu năm 2021, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức
tạp, chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm bảo đảm ổn định cuộc sống tối
thiểu cho người dân, đặc biệt là người nghèo. Gói an sinh xã hội lần thứ nhất
đã được triển khai có quy mô 62.000 tỷ đồng và gói an sinh xã hội lần thứ hai
với tổng trị giá 26.000 tỷ đồng là nền tảng để bảo vệ các quyền con người, đồng
thời cho thấy nỗ lực và quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong việc thực hiện nghĩa
vụ bảo vệ, bảo đảm, thúc đẩy quyền con người ở Việt Nam.
Bên cạnh
đó, các cơ quan báo chí Việt Nam chủ động phản biện, đóng góp ý kiến về các dự
thảo luật, các chính sách của Chính phủ, các kế hoạch, chiến lược, dự án lớn.
Chính phủ thường xuyên lắng nghe các ý kiến phản biện xây dựng, xác đáng, điều
chỉnh các chính sách, biện pháp phù hợp với tình hình thực tế đất nước, điển
hình là trong công tác phòng chống dịch COVID-19, giải quyết các bất cập trong
quá trình phát triển kinh tế - xã hội.
Chính phủ
Việt Nam cũng rất nỗ lực triển khai Chính phủ điện tử, gia tăng sử dụng mạng xã
hội làm kênh cung cấp thông tin, tiếp xúc/giao tiếp với người dân. Trang
facebook “Thông tin Chính phủ” thường xuyên cung cấp thông tin kịp thời, chính
xác về chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ, tình hình cập nhật xã hội,
được người dân hưởng ứng với gần 2,6 triệu lượt thích, gần 3 triệu người theo
dõi, thể hiện sự quan tâm rất lớn của người dân đối với nguồn thông tin chính
thống của Chính phủ.
Bên cạnh
công tác bảo vệ và thúc đẩy quyền con người trong nước, trong năm 2021, công
tác đối ngoại về quyền con người qua các khuôn khổ song phương cũng được triển
khai hiệu quả. Việt Nam đã tổ chức thành công Đối thoại
thường niên về quyền con người với Mỹ (tại Washington D.C) và Australia (theo
hình thức trực tuyến), cung cấp thông tin về các nỗ lực và thành tựu của Việt
Nam về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người, giải đáp các quan tâm, qua đó tăng
cường hiểu biết lẫn nhau, thu hẹp khác biệt, tìm kiếm cơ hội hợp tác và góp
phần thúc đẩy quan hệ song phương với các đối tác.
Việt Nam
duy trì trao đổi với các đối tác khác như EU, nhóm G4 (Canada, Thụy Sỹ, Na Uy,
New Zealand) và tiến hành tham vấn nhằm tăng cường quan hệ và hợp tác với các
nước bạn bè truyền thống như Nga, Trung Quốc. Qua các trao đổi, chúng ta tìm
kiếm thêm cơ hội hợp tác, đồng thời chia sẻ, cung cấp thông tin về các vấn đề
cùng quan tâm, qua đó tăng cường thêm quan hệ song phương. Tại các trao đổi
song phương ở các cấp khác nhau, chúng ta cũng tích cực lồng ghép vận động các
nước ủng hộ ứng cử của Việt Nam làm thành viên HĐNQ LHQ nhiệm kỳ 2023 –
2025.Việc nhiều nước khẳng định ủng hộ ứng cử của Việt Nam tiếp tục cho thấy uy
tín và vị thế của đất nước tăng cao.
2. Việt Nam đề cao công tác đối
ngoại về quyền con người tại các diễn đàn đa phương
Hiện nay, Việt Nam là
một trong những nước tích cực, chủ động tham gia vào hầu hết các công ước quốc
tế về quyền con người do Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế khác ban hành.
Tính đến năm 2021, Việt Nam đã phê chuẩn, gia nhập 7/9 công ước cơ bản của Liên
hợp quốc về quyền con người; phê chuẩn, gia nhập 25 công ước của Tổ chức Lao
động Quốc tế (ILO), trong đó có 7/8 công ước cơ bản. Các công ước quốc tế về
quyền con người mà Việt Nam là thành viên, Việt Nam cam kết thực hiện và coi đó
là trách nhiệm chính trị, pháp lý của Nhà nước.
Việt Nam
đã tham gia tích cực tại các khóa họp thường niên và các phiên họp đặc biệt của
Hội đồng Nhân quyền (HĐNQ LHQ) về tình hình tại Myanmar, Palestine,
Afghanistan, Sudan, Ethiopia, một mặt giới thiệu về các nỗ lực của Việt Nam
trong thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, phản bác các thông tin sai lệch, sai
sự thật, mặt khác tham gia tích cực vào các thảo luận của HĐNQ về các vấn đề
toàn cầu, tình hình bảo vệ quyền con người tại các khu vực trên thế giới cần sự
quan tâm đặc biệt, góp phần vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc
đảm bảo các quyền con người cơ bản cho người dân tại tất cả các quốc gia trên
thế giới.
Tháng
2/2021, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã tham dự và phát biểu tại Hội nghị cấp
cao trong khuôn khổ Khóa 46 HĐNQ, trong đó nêu bật các chính sách, nỗ lực và
thành tựu của Việt Nam trong bảo vệ và thúc đẩy quyền con người trong bối cảnh
đại dịch. Việt Nam hỗ trợ khẩu trang, vật tư y tế cho hơn 50 nước và đối tác
quốc tế, đề xuất và được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua bằng đồng thuận
Nghị quyết chọn ngày 27/12 là Ngày quốc tế phòng chống dịch bệnh với mục đích
nâng cao nhận thức về việc phòng ngừa và ứng phó các dịch bệnh. Đặc biệt, Phó
Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã thông báo việc Việt Nam, với tư cách ứng
viên của ASEAN, tham gia ứng cử thành viên HĐNQ nhiệm kỳ 2023-2025, với mong
muốn đóng góp nhiều và hiệu quả hơn nữa vào các nỗ lực chung của thế giới nhằm
thúc đẩy và bảo vệ quyền con người.
Trong thời
gian qua, các Bộ, ngành liên quan tích cực phối hợp triển khai Kế hoạch tổng
thể thực hiện các khuyến nghị theo cơ chế Rà soát định kỳ phổ quát (UPR) của
HĐNQ LHQ chu kỳ III được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số
1975/QĐ-TTg ngày 31/12/2019, trong đó có việc xây dựng kế hoạch riêng của từng
Bộ ngành hoặc lồng ghép vào Kế hoạch thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban Nhân
quyền, Ủy ban Công ước Chống tra tấn và các hình thức và các hình thức trừng
phạt hay đối xử tàn ác, vô nhân đạo hoặc hạ thấp nhân phẩm khác…
Cho đến
nay, Việt Nam đã thực hiện có kết quả phần lớn các khuyến nghị và đang xây dựng
Báo cáo giữa kỳ tự nguyện về việc thực hiện các khuyến nghị UPR chu kỳ III, cho
thấy cam kết và sự nghiêm túc của Việt Nam trong việc triển khai các khuyến
nghị nêu trên. Bộ Ngoại giao cũng đã phối hợp với Chương trình phát triển LHQ
(UNDP) tổ chức các Hội thảo tham vấn với sự tham gia của các Bộ, ngành, các tổ
chức chính trị - xã hội, nghề nghiệp, tổ chức phi chính phủ, học giả, các cơ
quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Hà Nội… nhằm tập hợp các ý kiến đóng góp
xây dựng, thực chất hoàn thiện hơn Báo cáo giữa kỳ trước khi trình Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt, cho chuyển đến HĐNQ trong Quý I/2022.
Mới đây,
Việt Nam đã hoàn thành tốt vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc trong
tháng 1 và tháng 4/2021 với nhiều dấu ấn, đóng góp. Những thành tựu đó
được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao; thể hiện uy tín,
vị thế quốc tế ngày càng tăng của Việt Nam. Trong nhiệm kỳ Ủy viên không thường
trực Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ 2020 – 2021, khi làm Chủ tịch HĐBA tháng
4/2021, Việt Nam đã thúc đẩy 3 sáng kiến về Vai trò của các tổ chức khu vực
trong thúc đẩy xây dựng lòng tin và đối thoại trong ngăn ngừa xung đột; Khắc
phục hậu quả bom mìn và duy trì hòa bình bền vững; Bảo vệ cơ sở hạ tầng thiết
yếu đối với sự sống của người dân, thúc đẩy thông qua 01 nghị quyết về vấn đề bảo
vệ cơ sở hạ tầng thiết yếu và 02 Tuyên bố Chủ tịch về 2 vấn đề còn lại. Các
sáng kiến này đề cao cách tiếp cận vì con người, lấy con người làm trung tâm
trong tham gia giải quyết các vấn đề hòa bình, an ninh quốc tế tại HĐBA, hướng
tới mục tiêu quan trọng nhất là mang đến hòa bình bền vững, giải quyết xung
đột, đem lại cuộc sống an toàn, ổn định bền vững cho người dân ở các quốc gia,
khu vực chịu ảnh hưởng.
Bên cạnh
đó, Việt Nam cũng tham gia tích cực tại các diễn đàn khác của LHQ về quyền con
người như ECOSOC, Ủy ban 3 Đại hội đồng… để tham gia trao đổi về các vấn đề
được cộng đồng quốc tế quan tâm và giới thiệu về các nỗ lực của Việt Nam trong
việc bảo đảm quyền con người. Nhiều nước đã gặp bày tỏ cảm ơn lập trường của
Việt Nam trong một số vấn đề liên quan đến quyền con người được thảo luận tại
các diễn đàn này./.
Dangcongsan
Đăng nhận xét