Thanh tra Chính phủ xác định việc hướng dẫn sử dụng sách bài tập, sách tham khảo có dấu hiệu lợi ích nhóm giữa Bộ GD&ĐT và NXB Giáo dục.
.jpg)
Phó
tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm ký ban hành thông báo kết luận thanh
tra chuyên đề công tác quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo.
Kết
luận chỉ ra nhiều sai phạm liên quan công tác biên soạn, in ấn, và tăng giá
sách giáo khoa.
Cụ
thể, trong công tác quản lý nhà nước về sách giáo khoa theo Nghị quyết số 40
của Quốc hội, Bộ GD&ĐT không cung cấp được bản thảo mẫu sách để làm cơ sở
đối chiếu sách giáo khoa hiện hành. Việc này thể hiện buông lỏng trong công tác
lưu trữ, vi phạm Luật Thanh tra, Luật Lưu trữ.
Theo
Thanh tra Chính phủ, việc biên soạn sách giáo khoa đã thiết kế một số bảng số
liệu để trống, học sinh có thể viết vào sách giáo khoa (73/193 cuốn) nhưng chưa
ban hành được cơ chế, chính sách quy định về sử dụng lại sách giáo khoa. Việc
sử dụng lại sách giáo khoa mới đạt 35%.
Từ
năm 2014 đến hết tháng 8/2019, 73/193 cuốn sách giáo khoa học sinh có thể viết
vào đã được in, phát hành và bán được tổng số hơn 303 triệu bản. Trường hợp
tính 65% sách giáo khoa có các trang sách học sinh có thể viết vào không dùng
lại được, gây lãng phí cho gia đình học sinh và xã hội, giá trị lãng phí (tạm
tính) hơn 2.374 tỷ đồng.
Về
việc Bộ GD&ĐT ban hành văn bản cho phép sử dụng sách bài tập, tài liệu tham
khảo trong trường phổ thông do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tổ chức biên soạn
là chưa đúng chức năng. Thực tế, việc tổ chức biên soạn, biên tập, xuất bản, in
ấn và tổng phát hành các loại sách bài tập, sách tham khảo thuộc chức năng,
nhiệm vụ của nhà xuất bản.
Việc
làm trên, khiến phụ huynh, học sinh nhầm lẫn sách bài tập được nhà xuất bản
biên soạn cũng là tài liệu bắt buộc phải mua kèm theo sách giáo khoa. Đây là
nguyên nhân của việc nhiều phụ huynh, học sinh khi mua sách giáo khoa đều mua
sách bài tập kèm theo do nhà xuất bản phát hành.
Bên
cạnh đó, kết luận thanh tra nêu lên, quá trình điều chỉnh tăng giá sách lần 3,
Bộ GD&ĐT chưa có giải pháp kiểm soát chặt chẽ để xảy ra hậu quả, các nhà
xuất bản tự điều chỉnh tăng giá bán sách giáo khoa hơn 16,9%.
Liên
quan việc này, Thanh tra đồng thời tiến hành kiểm tra, xác minh Nhà xuất bản
Giáo dục Việt Nam. Kết quả, giai đoạn 2014 - 2018, quá trình xây dựng giá gói
thầu in sách giáo khoa, hạch toán của nhà xuất bản có sai sót dẫn đến giá in
trên bìa cao hơn giá đã đăng ký, với số tiền hơn 85 tỷ đồng.
Thanh
tra cũng chỉ ra nhiều nội dung liên quan việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy
in, nhà thầu in, phát hành, kinh doanh sách giáo khoa còn một số thiếu sót, vi
phạm dẫn đến giá sách giáo khoa đã được đăng ký từ năm 2011 cao bất hợp lý.
"Nhà
xuất bản Giáo dục Việt Nam có hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường,
lạm dụng vị trí độc quyền bị cấm theo quy định của Luật Cạnh tranh, xây dựng
mức giá để đăng ký giá sai so với hướng dẫn của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
quy định, có dấu hiệu vi phạm quy định trong lĩnh vực giá, quy định về đăng ký
giá sách giáo khoa", kết luận thanh tra chỉ rõ.
Từ
sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ GD&ĐT
kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm theo quy định đối với Bộ
trưởng, lãnh đạo Bộ theo từng thời kỳ. Bộ GD&ĐT cũng cần tổ chức kiểm điểm,
xử lý nghiêm trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với đơn vị, người đứng
đầu, cấp phó của người đứng đầu đơn vị...
Đồng
thời, kiến nghị Thủ tướng cho chuyển thông tin 2 nội dung sang Bộ Công an để
xem xét, xử lý theo quy định. Nội dung 1, việc hướng dẫn sử dụng sách bài tập,
sách tham khảo có dấu hiệu “lợi ích nhóm” giữa Bộ GD&ĐT là cơ quan quản lý
nhà nước với Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam trong việc in ấn, phát hành sách
bài tập.
Nội
dung 2, việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất sách giáo khoa theo
phương thức chào hàng cạnh tranh của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có nhiều
điểm bất thường, chưa bảo đảm công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế./.
Đăng nhận xét