Theo tổng kết: Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, bộ đội và dân công của ta sử dụng gần 21.000 chiếc xe đạp thồ, được gọi với tên là “binh chủng xe đạp thồ” hoạt động trên suốt chiều dài gần 1.500km. Lực lượng xe đạp thồ được biên chế thành từng đoàn theo địa phương, mỗi đoàn có nhiều trung đội, mỗi trung đội từ 30 đến 40 xe, chia thành các nhóm khoảng 5 xe để hỗ trợ nhau khi qua đèo, vượt dốc cao.
Trong
chiến dịch Điện Biên Phủ công tác hậu cần lại đảm bảo được một khối lượng vật
chất lớn với 20.125 tấn, trong đó gạo là 14.950 tấn, vũ khí đạn và dầu 3.000
tấn, 268 tấn muối, 577 tấn thịt, 565 tấn thực phẩm và 177 tấn vật chất khác.
Lần
đầu tiên ta bảo đảm cho một lực lượng lớn tham gia chiến dịch bao gồm cả bộ đội
chủ lực 53.800 người, thanh niên xung phong và dân công phục vụ chiến dịch là
hơn 33 nghìn người.
Xe
đạp thồ là một phương tiện linh hoạt nó có thể khắc phục được nhiều nhược điểm
của các phương tiện khác. Mỗi chiếc xe thồ có thể chở trung bình từ 80kg đến
100kg tương đương với sức mang của 5 người. Nhiều xe thồ đến hơn 200 kg, đặc
biệt có những xe thồ đến hơn 300 kg.
Người
có sáng kiến cải tiến xe đạp thồ giúp chở được nhiều hàng hóa là ông Ma Văn
Thắng quê ở Thanh Lâu, Thanh Ba, Phú Thọ. Ông Thắng lúc đó là Chủ tịch Ủy ban
kháng chiến hành chính xã Thanh Minh, huyện Thanh Ba (nay thuộc thị xã Phú
Thọ).
Để
thồ được nặng như vậy xe phải gia cố như buộc đoạn tre nhỏ (hoặc gỗ), dài
khoảng 1m, gọi là “tay ngai” vào ghi-đông để điều khiển; một thanh gỗ (hoặc
thanh tre cứng) cao hơn yên xe khoảng 50cm buộc vào trục yên, vừa giúp giữ
thăng bằng, vừa đẩy xe đi; gá thêm sắt, buộc thêm gỗ để tăng độ cứng của khung
xe; lấy vải, quần áo cũ, săm cũ lót vào bên trong tăng độ bền của săm, lốp xe;
bổ sung thêm 2 chiếc ghế, một chiếc để dựa xe trong lúc nghỉ chân, một chiếc để
chèn xe khi xuống dốc. Trong quá trình vận chuyển ông Thắng đã có sáng kiến cải
tiến chiếc xe đạp thồ để nâng mức chở lên 200kg, thậm chí hơn 300kg. Như chiếc
xe ông Thắng sử dụng đã lập kỷ lục khi tải đến 325kg.
Điều
thú vị là chiếc xe đạp thồ ông Thắng sử dụng là đi mượn của cơ quan đóng trên
đường ra mặt trận và sau chở thành tài sản gắn với ông vì cơ quan đó đã di
chuyển, ông không biết trả lại cho ai. Hiện nay, xe đạp thồ mà ông sử dụng
trong chiến dịch Điện Biên Phủ đang được đặt ở Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt
Nam. Đó là những chiếc xe đạp khiến cả thế giới kinh ngạc, là biểu tượng của sự
sáng tạo tuyệt vời của người dân Việt Nam, biểu tượng sức mạnh của chiến tranh
nhân dân, toàn dân, toàn diện, góp phần làm nên một Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm
châu, chấn động địa cầu./.
Đăng nhận xét