Việc ngăn chặn ngay từ đầu là hoàn toàn có thể, điều này đòi hỏi chính quyền địa phương và các ngành chức năng phải vào cuộc quyết liệt, đừng để đến khi người dân mất tiền oan uổng, an ninh trật tự xã hội bị ảnh hưởng mới ra tay thì đã quá muộn màng!
hiện một số ứng dụng di động, website không có nguồn gốc rõ ràng, hoạt động dưới hình thức phát hành các điểm thưởng (token) vào tài khoản người dùng khi thực hiện một số công việc theo yêu cầu và hứa hẹn có thể rút tiền mặt.
Các ứng dụng di động, website này có thông tin đăng ký, hệ thống máy chủ đặt tại nước ngoài và có dấu hiệu tổ chức huy động vốn, chiếm đoạt tài sản đầu tư, lôi kéo số lượng lớn người tham gia để hưởng hoa hồng giới thiệu, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, tác động tiêu cực đến tình hình an ninh trật tự.
Điển hình như Pchome, Shopping Mall, Tailoc888… lợi dụng danh nghĩa “Thương mại điện tử” nhưng thực chất không có liên kết với các sàn giao dịch nào và hoạt động theo mô hình đa cấp biến tướng.
Người dùng phải đăng ký tài khoản trên ứng dụng, giới thiệu người khác tham gia và "giật" đơn hàng ảo (ứng dụng quảng bá việc mình có liên kết các sàn giao dịch Thương mại điện tử Shopee, Lazada) để hưởng hoa hồng trên tổng số tiền đầu tư.
Số tiền kiếm được của người dùng sẽ tỷ lệ thuận với giá trị các gói đầu tư của họ theo quy định của hệ thống. Một số nhiệm vụ thường được yêu cầu như: liên kết các tài khoản trên mạng xã hội, tương tác các tài khoản trên mạng xã hội để tăng mức độ phổ biến, đăng tải bài viết với nội dung quảng cáo, ghép và mua chung đơn hàng trên các sàn giao dịch Thương mại điện tử, xem video…
Người dùng có thể rút thành công ra tiền mặt trong những lần đầu. Tuy nhiên những lần rút tiền sau này thì hệ thống đưa ra các quy tắc mới hoặc yêu cầu nạp thêm tiền và cuối cùng hệ thống dừng hoạt động, người dùng không thể rút số tiền đã đầu tư.
Để phát triển mạng lưới, các đối tượng tiếp cận qua nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok… đưa lên các nhóm tìm việc làm online, MMO, bình luận trên các bài viết có nhiều lượt tương tác hoặc thậm chí mở các sự kiện chào đón, trả lãi thật sự cho một số thành viên ban đầu, có chính sách hoa hồng khi người chơi mời gọi được thành viên cấp dưới nhằm thu hút được nhiều người chơi nhất có thể.
Nội dung mời chào hấp dẫn như: “Đảm bảo thu nhập ổn định, đầu tư không rủi ro, không cần đặt cọc trước, App kiếm tiền nóng hổi mới ra, vừa xem Youtube, Tiktok, vừa kiếm thêm thu nhập…”.
Thành phần người chơi chủ yếu là người đang có thời gian rảnh rỗi, chỉ quan tâm đến lợi nhuận của việc giới thiệu người dùng mới tham gia hệ thống mà không tìm hiểu về kiến thức kinh tế, thiếu sự cảnh giác.
Do vậy, các ứng dụng, website trả thưởng này tập trung dụ dỗ, lôi kéo người dùng là những người trẻ trong độ tuổi sinh viên và đang tìm việc làm (từ 18 - 25 tuổi) và người già (từ 55 - 65 tuổi), phần đông là nữ giới ở nhà, chưa có việc làm ổn định.
Dấu hiệu nhận biết các ứng dụng, website này là có tên miền không phổ biến như *.work; *.xyz; *.cc hoặc gồm các chuỗi kí tự, con số không có ý nghĩa (ví dụ: 6868, 999, 888…). Website có giao diện đơn giản, không có phần thông tin liên hệ rõ ràng, ngôn ngữ lập trình giao diện không được tối ưu cho nhiều thiết bị mà thường chỉ phát triển trên nền tảng HTML cho máy tính...
Các ứng dụng di động dạng trên là không được phát hành trên CH Play (đối với hệ điều hành Android) và AppStore (đối với hệ điều hành iOS) do không đảm bảo các điều kiện bảo mật thông tin, thông tin xác thực và rủi ro tài chính của Google, Apple. Người dùng muốn cài đặt, sử dụng ứng dụng di động phải tải từ website bên ngoài (thường là website do đối tượng tạo lập).
Một bộ phận người dân nhận thức được những trang web này không bền vững, thiếu minh bạch, nhưng vì từng rút được tiền, nên vẫn tham gia. Thậm chí, có người đã lường trước được việc web sẽ sập bất cứ lúc nào, nhưng cố tham gia kiểu “được đồng nào, hay đồng ấy” và tranh thủ huy động bạn bè, người thân nạp tiền thật vào để chơi trong những ngày đầu...
Công an Hà Nội khuyến cáo, hoạt động của các ứng dụng, website "giật" đơn hàng ảo có dấu hiệu của Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 290 Bộ luật Hình sự 2015.
Một số trường hợp, các đối tượng tổ chức huy động vốn trái phép và trả thưởng theo mô hình đa cấp thông qua mạng internet dưới hoạt động thương mại điện tử, chưa được Bộ Công Thương cấp phép thực hiện kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp phép hoặc kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa có thể bị xử lý hành chính theo Nghị định số 98/2020 hoặc bị xử lý hình sự về tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp theo Điều 217a Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)...
Dù hình thức khác nhau nhưng thủ đoạn của các đối tượng
khá giống nhau: Lợi dụng sự cả tin của người dân, các công ty này vẽ ra viễn cảnh làm giàu bằng cách tổ chức hội thảo giới thiệu quy mô về cách thức kinh doanh mới, lôi kéo người tham gia nộp tiền vào hệ thống trên các sàn điện tử để hưởng lãi suất cao.
Thực chất, các công ty này không hoạt động kinh doanh, chỉ lấy tiền của nhà đầu tư sau trả cho nhà đầu tư trước, từ đó chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư. Khi huy động được số tiền đủ lớn, các đối tượng sẽ ngừng trả lãi cho người tham gia, đồng thời đánh sập hệ thống và bỏ trốn.
Theo Bộ Công thương, hiện cả nước chỉ còn khoảng 20 doanh nghiệp bán hàng đa cấp hợp pháp. Thế nhưng, hoạt động đa cấp không phép và hiện tượng lợi dụng mô hình kinh doanh đa cấp để thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, huy động vốn trái phép online lại có xu hướng gia tăng.
Vừa qua, Bộ Công an đã ra cảnh báo về việc xuất hiện một số phần mềm (app) có dấu hiệu huy động vốn trái phép và trả thưởng theo mô hình đa cấp thông qua internet. Điều này cho thấy, các chiêu trò đa cấp mới lại đang âm thầm lôi kéo, dụ dỗ nạn nhân với nhiều biến tướng nguy hại, hệ lụy khó lường.
Khác với các mô hình kinh doanh đa cấp truyền thống trước đây, mô hình hiện tại là khai thác nền tảng thương mại điện tử, công nghệ 4.0 để trực tiếp huy động vốn, trả thưởng cao nhằm đánh vào lòng tham của người tham gia. Được giới thiệu là “kinh doanh mạng”, “kinh doanh hệ thống”, “kinh doanh thời đại 4.0”, “doanh nhân kết nối toàn cầu”, “sân chơi của những bạn trẻ khởi nghiệp”..., các mô hình, dự án này được lan truyền trên mạng xã hội, thu hút đông đảo người tham gia.
Từ cán bộ hưu trí, thầy cô giáo đến những bạn trẻ có kỹ năng, có kiến thức và cả những người không biết gì về đầu tư tiền tệ cũng nhắm mắt lao vào, mời gọi người khác để hưởng hoa hồng. Trong khi đó, đầu tư vào các mô hình mới này quá rủi ro vì khoản tiền đầu tư của người tham gia không được ghi nhận trên bất kỳ tài liệu chính thức nào, mà chỉ thể hiện trên tài khoản ảo ở các website, trong khi hệ thống máy chủ đặt ở nước ngoài, chủ dự án không ở Việt Nam.
Khi “mạng sập” thì mất tiền, mất của, mất cả quan hệ tình thân. Điều đáng lo ngại là mặc dù các cơ quan chức năng, cơ quan thông tấn báo chí liên tục phanh phui, cảnh báo các chiêu thức lừa đảo này nhưng số lượng người tham gia vẫn không ngừng gia tăng. Có những mô hình huy động đến hàng chục ngàn người. Hậu quả là tiền đầu tư của người dân bị chiếm đoạt, tình hình trật tự an ninh xã hội bị ảnh hưởng rất lớn.
Vấn đề đặt ra là vì sao các cơ quan chức năng không ngăn chặn ngay từ đầu hoạt động kinh doanh đa cấp biến tướng mà đợi đến khi có hậu quả xảy ra mới xử lý? Các công ty này khi tiến hành hoạt động đều tổ chức hội thảo giới thiệu rất quy mô, thậm chí thuê cả hội trường thôn, xã để giới thiệu và hoạt động kéo dài từ năm này qua năm khác. Về mặt pháp lý, có đủ cơ sở để xử lý hành chính hoặc hình sự các hoạt động này.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, cá nhân, tổ chức hoạt động kinh doanh đa cấp chưa được cấp phép hoặc kinh doanh theo hình thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 100-200 triệu đồng, hoặc có thể bị xử lý hình sự mà mức phạt lên tới 5 tỷ đồng hoặc 5 năm tù giam (quy định tại Điều 217a Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017).
Như vậy, việc ngăn chặn ngay từ đầu là hoàn toàn có thể, điều này đòi hỏi chính quyền địa phương và các ngành chức năng phải vào cuộc quyết liệt, đừng để đến khi người dân mất tiền oan uổng, an ninh trật tự xã hội bị ảnh hưởng mới ra tay thì đã quá muộn màng!
Đăng nhận xét