Sáng ngày 23/9/2021, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 đã chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo.
Cuộc
họp tập trung đánh giá tình hình, kết quả triển khai các công việc vừa qua,
triển khai nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống dịch trong thời gian tới và nhất là
các giải pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, có kiểm soát với dịch bệnh. Thời
gian qua, Thủ tướng đã có nhiều cuộc làm việc, lắng nghe góp ý của các nhà khoa
học về nội dung này.
Tại
cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Y tế - Cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo đã trình bày
3 báo cáo về tình hình và công tác phòng chống dịch bệnh, báo cáo về việc thực
hiện chiến lược vaccine và báo cáo về dự thảo hướng dẫn thích ứng an toàn với
dịch COVID-19. Các thành viên Ban Chỉ đạo, lãnh đạo các bộ, cơ quan Trung ương
cơ bản thống nhất với các báo cáo, góp nhiều ý kiến xác đáng, sát thực tế vào
dự thảo hướng dẫn của Bộ Y tế.
1. Tình
hình thay đổi thì nhiệm vụ thay đổi
Kết
luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, trên phạm vi cả nước, về cơ
bản tình hình dịch vẫn đang được kiểm soát và đạt được nhiều kết quả tích cực.
Trong 2 tuần gần đây, số ca tử vong và mắc trong cộng đồng liên tiếp giảm.
Nhiều tỉnh chuyển trạng thái theo các tiêu chí kiểm soát dịch của Bộ Y tế.
Tuy
nhiên, tình hình dịch tại TP. Hồ Chí Minh vẫn diễn biến phức tạp, dù một số chỉ
số chuyển biến tích cực như số ca tử vong giảm. Việc tổ chức thực hiện các biện
pháp chống dịch vẫn là khâu yếu cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh, khắc phục.
Tốc độ xét nghiệm vẫn chậm hơn tốc độ lây lan ở một số địa phương. Công tác hỗ
trợ an sinh xã hội cơ bản tốt nhưng có nơi vẫn chưa bao quát hết toàn bộ các
đối tượng cần hỗ trợ. Cần nghiên cứu thêm về việc hỗ trợ của các cấp, cấp trên
phải hỗ trợ cấp dưới về “4 tại chỗ”, an sinh xã hội, phòng chống dịch, thực
hiện các chức năng nhiệm vụ được phân công.
Có
nơi, có lúc còn lơ là, chủ quan, mất cảnh giác với diễn biến dịch bệnh, nhất là
tại một số địa phương bắt đầu nới lỏng sau một thời gian thực hiện giãn cách xã
hội, người dân còn chủ quan trong việc ra đường, tụ tập đông người, khiến dịch
có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Các biện pháp công nghệ vẫn chưa hoàn thiện,
công tác truyền thông vẫn chưa chủ động.
Thủ
tướng nêu rõ, qua gần 2 năm phòng chống dịch, chúng ta đã hiểu rõ hơn về virus
và dịch bệnh, rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm. Chúng ta chống dịch trong
điều kiện bị động; hầu như toàn bộ trang thiết bị, máy móc, sinh phẩm, vaccine
và thuốc chữa bệnh đều phải nhập khẩu; nền kinh tế còn khó khăn; các biện pháp công
nghệ cũng chưa bảo đảm; việc phân cấp, phân quyền còn không ít bất cập. Các ý
kiến tại cuộc họp đều đánh giá, các giải pháp phòng, chống dịch cơ bản là đúng
hướng, phù hợp, hiệu quả trong điều kiện Việt Nam.
Các
biện pháp về cách ly, xét nghiệm, điều trị, vaccine, an sinh xã hội về cơ bản
phù hợp, vấn đề là phải tiếp tục điều chỉnh để lãnh đạo chỉ đạo tập trung,
thống nhất, chuyên sâu, có tính hệ thống; tổ chức thực hiện quyết liệt hiệu quả
ở các cấp, nhất là cấp cơ sở, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương nhưng
linh hoạt, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng địa phương, đơn vị. Trong
lãnh đạo chỉ đạo phải định hướng cho phù hợp, tăng cường giám sát, kiểm tra để
phát hiện, điều chỉnh ngay những gì chưa phù hợp.
“Tình
hình thay đổi thì nhiệm vụ thay đổi, tổ chức thực hiện, lãnh đạo, chỉ đạo cũng
phải thay đổi. Đạt “zero COVID” sẽ là một điều rất khó khăn vì ngay tại những
nước phát triển có tỉ lệ tiêm vaccine đạt 90% dân số, điều đó cũng là không
thể. Chúng ta đang xây dựng hướng dẫn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát
có hiệu quả dịch bệnh COVID-19”, Thủ tướng nêu rõ.
Qua
thực tiễn chống dịch gần 2 năm qua, từ kinh nghiệm quốc tế và phân tích của các
chuyên gia, những tuần qua, Ban Chỉ đạo Quốc gia đã chỉ đạo Tiểu ban Y tế xây
dựng hướng dẫn để phòng chống dịch có hiệu quả và nhanh chóng khôi phục phát
kinh tế xã hội, với tinh thần nâng cao tính tự quản và trách nhiệm của tổ chức
và cá nhân. Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tham gia ý
kiến, Bộ Y tế tiếp thu các ý kiến, khẩn trương hoàn thiện hướng dẫn này.
Thủ
tướng nhấn mạnh 6 nguyên tắc phải quán triệt để xây dựng hướng dẫn: (1) Y tế là
trụ cột, là trung tâm; (2) Kinh tế là cơ sở, là nền tảng; (3) Dữ liệu khoa học,
công nghệ là then chốt; (4) Ổn định chính trị-xã hội là trọng yếu và thường
xuyên; (5) Vaccine, thuốc chữa bệnh và ý thức người dân là điều kiện tiên
quyết; (6) An toàn để sản xuất, sản xuất phải an toàn.
Thủ
tướng cũng giao Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo triển khai hiệu quả Chiến dịch tiêm
chủng vaccine phòng COVID-19 bảo đảm an toàn, khoa học, hiệu quả; hoàn thiện và
khẩn trương ban hành hướng dẫn tiêm vaccine cho trẻ em. Thủ tục mua vaccine
phải nhanh; đồng thời thúc đẩy chuyển giao công nghệ, sản xuất vaccine, thuốc,
trang thiết bị, sinh phẩm y tế…. Đặc biệt, Bộ Y tế khẩn trương xây dựng, trình
Chính phủ cơ chế chính sách để huy động nguồn lực y tế ngoài công lập vào
phòng, chống dịch. Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn việc đi học rất linh hoạt,
những nơi an toàn, đã chuyển sang vùng xanh có thể đi học bình thường và có
giải pháp phù hợp.
Các
Bộ: Y tế, Quốc phòng, Công an, Tổ công tác đặc biệt của Chính phủ căn cứ yêu
cầu của các địa phương (nhất là TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An, Đồng Nai)
đáp ứng yêu cầu hỗ trợ về nhân lực, trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm, nhất là
kit xét nghiệm nhanh kháng nguyên.
Tiếp
tục tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức an sinh xã hội, thực hiện các
biện pháp y tế, khẩn trương rà soát, không để sót, lọt đối tượng, địa bàn cần
hỗ trợ về an sinh xã hội.
Các
bộ, ngành trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải phối hợp chặt chẽ để
vừa phòng chống dịch tốt, vừa thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu
quả dịch bệnh, từng bước nới lỏng và tập trung phát triển kinh tế-xã hội, thực
hiện các mục tiêu đã đề ra. Công tác phòng chống dịch đòi hỏi phối hợp chặt
chẽ, hiệu quả mới thành công vì liên quan đến các lĩnh vực kinh tế-xã hội, an
ninh, quốc phòng, đối ngoại, giao thương hàng hoá, đời sống nhân dân… trên cả
nước.
Tiếp
tục truyền thông tốt hơn, chủ động hơn theo phương châm “dân biết - dân hiểu -
dân tin - dân theo - dân làm” để nhân dân đề cao cảnh giác, thực hiện nghiêm
yêu cầu 5K, tiêm vaccine và tự giác tuân thủ các biện pháp, yêu cầu phòng,
chống dịch. Khẩn trương thống nhất các ứng dụng (app) phục vụ phòng chống dịch
thành 1 app thống nhất, tránh phiền hà cho người dân.
Bộ
Tài chính căn cứ quy định, phối hợp với các cơ quan chức năng, nhất là các cơ
quan của Quốc hội để tiến hành hỗ trợ kịp thời vì “một miếng khi đói bằng một
gói khi no”, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đúng thẩm quyền. Các
địa phương cần phải thành lập ngay Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp như mô hình
Chính phủ đã làm.
Các
Tiểu ban thuộc Ban Chỉ đạo Quốc gia hiện hoạt động đã đi vào nền nếp, cần tiếp
tục phát huy các kết quả đạt được, tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ theo phân
công; thực hiện chế độ báo cáo hằng tuần và báo cáo đột xuất.
Cùng
với việc phòng chống dịch và khôi phục phát triển kinh tế-xã hội, phải đẩy mạnh
phòng chống tiêu cực trong tổ chức thực hiện các biện pháp, giải pháp phòng
chống dịch, nhất là mua sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc. Đồng thời,
cũng phải phòng chống việc xuyên tạc, đưa tin giả, tin xấu, thông tin võ đoán,
gây nghi ngờ, mất đoàn kết, nhất là gây hoang mang, nhụt chí trong lực lượng
tuyến đầu. Các cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm, xử lý ngay các vi phạm này
nếu có căn cứ.
Thủ
tướng giao Bộ Y tế chủ trì cùng Bộ Nội vụ và các cơ quan, các lực lượng tuyến
đầu đề xuất khen thưởng với các tổ chức, cá nhân làm tốt; nghiên cứu, đề xuất
chính sách hậu phương cho những người tham gia tuyến đầu, nhất là những người
đã hy sinh.
2. Phải
có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho các địa bàn, đối tượng tiềm ẩn rủi ro
cao
Cũng
tại cuộc họp, Thủ tướng dành nhiều thời gian phân tích một số đặc điểm của đợt
bùng phát dịch lần thứ 4. Theo đó, đối tượng rủi ro nhất là những người trên 50
tuổi vì 85% số ca tử vong thuộc đối tượng này. Địa bàn rủi ro nhất là những
thành phố lớn, các khu công nghiệp, những khu vực tập trung đông người.
Do
đó, Thủ tướng lưu ý trong phòng chống dịch phải kết hợp hài hòa giữa tổng thể
và cụ thể, giữa phổ biến và đặc thù, chính sách chung nhưng tổ chức thực hiện
phải linh hoạt, phù hợp đặc thù từng nơi. Trong điều kiện khó khăn, nguồn lực
có hạn thì không có cách nào khác phải tập trung có trọng tâm, trọng điểm. Thủ
tướng nêu ví dụ về một số quốc gia diện tích nhỏ, dân số ít, thu nhập cao nhưng
vẫn phải tập trung nguồn lực có trọng tâm, trọng điểm trong phòng chống dịch.
Thủ
tướng cũng nhắc tới một số bài học kinh nghiệm vừa qua như tập trung lực lượng
để phòng chống dịch tại Bắc Ninh, Bắc Giang; huy động các nguồn lực để xét nghiệm
thần tốc tại Hà Nội; hiện đang tiếp tục dồn lực kiểm soát dịch tại TP. Hồ Chí
Minh và các tỉnh xung quanh. Ông nhấn mạnh, nếu kiểm soát tốt dịch tại hai
trung tâm lớn là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh thì cũng sẽ kiểm soát nhanh dịch tại
các địa phương khác. Ngược lại, nếu hai thành phố này bùng phát dịch thì các
địa phương khác cũng có nguy cơ rất cao.
Thủ
tướng lưu ý, vaccine vẫn còn khan hiếm cả trên thế giới và trong nước nên cách
sử dụng phải thông minh hơn nữa, bảo đảm các địa bàn, đối tượng được ưu tiên,
đặc biệt chú ý đối tượng trên 50 tuổi, các lực lượng tuyến đầu, công nhân trong
các khu công nghiệp… Vaccine cần tiếp cận công bằng nhưng có trọng tâm, trọng
điểm, quan trọng là công khai, minh bạch, không để tiêu cực.
3. Rút
kinh nghiệm từ những bài học xương máu
Một
lần nữa nhấn mạnh người dân là trung tâm, là chủ thể trong phòng chống dịch,
chiến thắng dịch bệnh là chiến thắng của nhân dân, Thủ tướng nhắc lại những bài
học kinh nghiệm như đợt dịch bùng phát hồi đầu năm, việc không thực hiện tốt
các biện pháp phòng chống dịch trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 đã tạo ra đợt dịch
lần thứ 4. Do đó, khi độ bao phủ vaccine chưa nhiều, phải kêu gọi nhân dân vào
cuộc, chấp hành nghiêm các quy định phòng chống dịch, tăng cường sự giám sát
của các cơ quan chức năng, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể.
“Sự
vào cuộc của nhân dân là rất quan trọng để thực hiện các biện pháp giãn cách,
cách ly, không tập trung đông người. Chúng ta đã có những bài học xương máu.
Vừa qua, ở một số địa phương, đêm Trung thu, người dân đổ ra đường quá đông,
nguy cơ lây nhiễm cao. Thực hiện Chỉ thị 15 như thế là không đúng, cần rút kinh
nghiệm vấn đề này. Chúng ta phải luôn nhắc nhở vì vẫn còn tình trạng chủ quan
khi chưa có dịch bùng phát”, Thủ tướng nói.
Người
đứng đầu Chính phủ cũng cho biết, vừa qua lãnh đạo Hà Nam có báo cáo là tỉnh an
toàn, song ông yêu cầu tuyệt đối không được chủ quan, phải xét nghiệm tầm soát
ở những nơi có nguy cơ cao. Kết quả, Hà Nam phát hiện ngay các ca mắc mới trong
cộng đồng.
“Muốn
đánh địch thì phải tìm địch. Với virus, chúng ta không nhìn thấy, không nghe
thấy, không sờ thấy, không ngửi thấy, khám lâm sàng cũng không khẳng định được,
vậy thì cách duy nhất để tìm ra là xét nghiệm, nhưng phải xét nghiệm thần tốc,
xét nghiệm phải nhanh hơn tốc độ lây lan thì mới ngăn chặn được dịch”, Thủ
tướng nêu rõ./.
Đăng nhận xét