Cái chết vô hình
6 giờ chiều ngày 22/4/1915, một đám mây màu vàng nhạt lừng lững trôi về phía phòng tuyến của liên quân Anh, Pháp, Algeria ở Ypres, miền Tây nước Bỉ. Phát xuất từ vị trí của quân Đức cách đó vài trăm mét, đám mây có chiều dài gần 2km được những cơn gió đưa đi, nhanh chóng tràn ngập các chiến hào.
Gần như ngay lập tức, những người lính Anh, Pháp, Algeria sau khi hít phải cái khí màu vàng ấy đều ho sặc sụa rồi ngạt thở. Một lính tiếp vận người Canada may mắn thoát chết vì lúc đẩy chiếc xe chở nồi súp và bánh mì đến chiến hào, anh ta thấy cổ họng nóng rát, mắt cay xè và đầu thì lùng bùng nên đã bỏ xe chạy về tuyến sau.
8 giờ tối, khi đám mây màu vàng đã tan hết, các bác sĩ quân y cùng một số lính lên xem. Trước mắt họ, trong các chiến hào là những xác chết ngổn ngang. Xác nào da cũng xám đen, miệng há rất lớn như thể cố nuốt lấy những hớp không khí cuối cùng. Cây cối xung quanh cành lá co quắp lại, nhiều con chim tình cờ bay ngang cũng chết. Tổng cộng gần 6.000 lính ở vị trí phòng thủ Ypres không ai sống sót.
Trước đó, theo Công ước Hague được các quốc gia Anh, Pháp, Đức, Nga…, ký kết vào năm 1899, việc sử dụng "khí gây ngạt thở" đã bị cấm hoàn toàn nhưng khi Thế chiến I nổ ra, công ước ấy đã bị phớt lờ mà phía khơi mào là nước Đức, trong đó cha đẻ của thứ vũ khí giết người vô hình đó là Fritz Haber, một nhà hóa học xuất sắc người Đức, bạn thân của nhà bác học Albert Einstein.
Chính Haber là kẻ đã đạo diễn vụ tấn công bằng khí độc tại Ypres chiều ngày 22/4/1915. Bằng cách nén 150 tấn khí Clo vào 6.000 chiếc thùng. Lúc gió bắt đầu thổi mạnh về phía quân Đồng minh, Haber cho lính - đã được đeo mặt nạ phòng độc cũng do Haber chế tạo - mở thùng ra, và kết quả hoàn toàn đúng như Haber đã tính toán.
Tội ác trong chiếc áo choàng trắng
Năm 1914, Thế chiến I nổ ra. Rất nhanh chóng, Haber cùng 92 nhà khoa học, học giả và giới văn nghệ sĩ nổi tiếng của nước Đức cùng ký tên vào cái gọi là "Tuyên ngôn 93", nội dung ủng hộ cuộc chiến tranh chống lại Anh, Pháp, Nga…
Cuối năm 1914, lúc chiến sự bắt đầu gia tăng với cường độ ngày càng ác liệt, Haber cho rằng nước Đức nên có những loại vũ khí hủy diệt hàng loạt nhưng không gây tốn kém nhiều trong sản xuất, và loại vũ khí ấy chỉ có thể là khí độc. Nó sẽ phá vỡ thế bế tắc của quân Đức ở mặt trận phía Tây.
Fritz Haber (người chỉ tay) và các sĩ quan Đức với lô khí Clo đầu tiên.
Hành động của Haber đã khiến ông ta bị cả Anh lẫn Pháp tố cáo là tội ác chiến tranh. Họ gọi Haber là "Tiến sĩ Tử thần" còn người Đức thì vinh danh Haber là "Cha đẻ của chiến tranh hóa học". Trong phòng làm việc của Haber, có một bức ảnh chụp một đám mây khí Clo với dòng chữ: "Tôi chỉ muốn làm hết giới hạn của mình".
Giải Nobel cho kẻ sát nhân
Đến tháng 11/1919, Haber được trao giải Nobel Hóa học về công trình nghiên cứu tổng hợp amoniac. Quyết định của Hội đồng Nobel đã gây ra những cuộc tranh cãi bất tận về vai trò của Haber trong Thế chiến I, thậm chí có 2 nhà khoa học người Pháp cũng nhận giải Nobel đã từ chối vinh dự này để phản đối Haber.
Họ tuyên bố: "Bằng cách trao giải Nobel Hóa học cho tên sát nhân hàng loạt, giải Nobel đã tự mình làm mất đi đạo đức và danh dự cho những người cùng nhận lãnh nó…".
Những ngày cuối đời, Haber lang thang khắp châu Âu để tìm việc làm nhưng ở đâu ông ta cũng bị xa lánh và từ chối. Năm 1934, lúc 65 tuổi, Haber chết vì suy tim trong một nhà vệ sinh công cộng.
Ngay cả người bạn thân của Haber là nhà bác học lừng danh Albert Einstein - cha đẻ của "Thuyết Tương đối" cũng nói: "Cuộc sống của Haber là một bi kịch. Anh ta không chỉ đơn giản là một người Đức, anh ta là một con người. Trong anh ta có cả một vị thánh và một con quỷ. Anh ta sáng tạo và phá hoại. Khi cầm trong tay hàng triệu đồng mark Đức, anh ta vui mừng trước cái chết đau đớn của hàng trăm nghìn người. Anh ta sống giàu sang, xa xỉ nhưng chết một mình trong sự cô lập của nhân loại. Lịch sử chẳng có cách nào để có thể dễ dàng đánh giá tội lỗi và đóng góp của anh ta…".
Đăng nhận xét