BẢO VỆ TRẺ VỊ THÀNH NIÊN TRÊN MXH LÀ VẤN ĐỀ VÔ CÙNG NGUY CẤP HIỆN NAY

Sự việc 2 nữ học sinh lớp 9 rủ nhau đi tự vẫn đầy thương tâm, nhức nhối những ngày qua. Tìm hiểu nguyên nhân của nó, qua nội dung trao đổi giữa 2 nữ sinh trước đó trên điện thoại không khỏi khiến chúng ta sợ hãi trước nhận thức đầy mông lung, lệch lạc, lạ lùng, khó hiểu của các em, khiến bất kỳ ai đều thấy rằng, vấn đề tâm sinh lý của học sinh giờ đây vô cùng khó nắm bắt đối với gia đình và nhà trường.

Đọc những thông tin mới đây dân mạng cảnh báo về nhóm MXH rủ nhau cách tự vẫn khiến ai ai cũng sởn gai ốc. Thậm chí có vô khối những nhóm, diễn đàn MXH rủ nhau làm liều, rủ nhau đi cướp, ... Toàn những việc sai trái, phi đạo đức, biến thái đều nganh nhiên tồn tại trên MXH dưới dạng nhóm đóng, nhóm kín, nhóm bí mật, không dễ cho cơ quan chức năng phát hiện, ngăn chặn.

Theo khảo sát của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, trong 3 tháng đầu năm 2023 có 89% trẻ em truy cập và sử dụng Internet, 87% trong số đó sử dụng Internet hàng ngày. Ngoài thời gian dành cho việc học, trung bình trẻ em sử dụng từ 5 - 7 tiếng/ngày vào MXH. Trong khi đó, theo khuyến cáo của các tổ chức y tế thì trẻ em chỉ nên truy cập mạng từ 2-3 tiếng/ngày. Nghiên cứu năm 2020 của Tổ chức Plan International cho thấy tỷ lệ học sinh bị bắt nạt trên mạng tăng từ 12% vào năm 2016 lên 18% vào năm 2020; hơn 50% trẻ em vị thành niên tại Việt Nam bị bắt nạt trực tuyến.

Với sự phát triển của công nghệ, Internet và MXH, giới trẻ, trong đó có người chưa thành niên (NCTN) đã trở thành công dân số từ rất sớm ở Việt Nam. Việc tiếp cận Internet, MXH quá mức và thiếu kiểm soát sẽ làm gia tăng tỷ lệ NCTN gặp các vấn đề về sức khoẻ tâm thần, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm sinh lý, thậm chí bị tấn công, xâm hại, dụ dỗ, lôi kéo, ép buộc tham gia vào hoạt động vi phạm pháp luật.

NCTN có khả năng nhận thức, tiếp cận nhanh chóng, dễ thích nghi với những thay đổi của Internet và MXH, nhưng cũng dễ bị tổn thương bởi các MXH chưa có đủ cơ chế để bảo đảm an toàn cho đối tượng này trên không gian mạng. Đáng chú ý, đây là lứa tuổi đang ở giai đoạn dậy thì nên không ổn định về mặt tâm lý và sinh lý, cùng với sự phát triển chưa hoàn chỉnh của nhân cách, thường có xu hướng muốn chứng minh bản thân, bộc lộ tính cách mạnh mẽ nhưng thiếu suy nghĩ, sẵn sàng mạo hiểm, thử thách. Điều này càng trở nên phức tạp khi hiểu biết pháp luật và kiến thức về đời sống xã hội còn hạn chế, thậm chí sai lệch, khiến NCTN dễ trở thành nạn nhân của bắt nạt trực tuyến, dụ dỗ, lôi kéo, kích động, thậm chí là mua bán người

Trên MXH có vô số thông tin, hình ảnh nội dung xấu, độc tác động, làm lệch chuẩn về hành vi, nhân cách sống của thanh thiếu niên, dẫn tới các hậu quả khó lường. Thách thức lớn không chỉ là loại bỏ hoàn toàn nội dung độc hại khỏi môi trường số, mà còn cần tập trung vào việc bảo vệ trẻ, NCTN khỏi những "bẫy" trực tuyến.