Tổng thống Mỹ Joe Biden sắp dự thảo sắc lệnh về việc mong muốn giảm sự phụ thuộc mạnh mẽ vào đất hiếm Trung Quốc được sử dụng trong ngành sản xuất chip và thiết bị điện tử tiên tiến khác.
Trước mắt Mỹ sẽ xây dựng chuỗi cung ứng "không
Trung Quốc" cho các ngành sản xuất như chất bán dẫn, pin xe điện, đất hiếm
và vật tư y tế.
Washington dự kiến sẽ theo đuổi quan hệ đối tác với vùng
lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản và Hàn Quốc trong lĩnh vực sản xuất
chip và các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương bao gồm Úc trong khai thác đất
hiếm.
Cũng theo tạp chí của Nhật Bản, Mỹ có kế hoạch chia sẻ
thông tin với các đồng minh trong mạng lưới và sẽ tìm cách thúc đẩy sản xuất bổ
sung trong nước.
Một khuôn khổ chia sẻ nhanh chóng các mặt hàng này trong
trường hợp khẩn cấp cũng sẽ được tính tới, bao gồm các cuộc thảo luận giữa Mỹ
và đối tác về việc đảm bảo kho dự trữ và năng lực sản xuất dự phòng. Các đối
tác có thể được yêu cầu làm ăn ít hơn với Trung Quốc.
Việc chính quyền ông Biden thúc đẩy chuỗi cung ứng
"không Trung Quốc" cho thấy sự lo ngại của Washington khi phụ thuộc
Bắc Kinh về đất hiếm.
Việc thiếu hụt nguyên liệu sản xuất chip này về lâu dài
ảnh hưởng tới ngành công nghiệp ôtô của Mỹ, vốn đang chuyển mình mạnh mẽ sang
các loại ôtô điện.
Mỹ nhập khẩu khoảng 80% đất hiếm từ Trung Quốc và phụ
thuộc vào nước này tới 90% một số sản phẩm y tế, theo Nikkei Asia. Rõ ràng
chính quyền Biden có lý do để lo lắng và hành động khi nhìn những con số này.
Mặc dù quan hệ Mỹ - Trung đã bắt đầu hòa dịu dưới thời
Tổng thống Biden, lịch sử hành vi của Trung Quốc không khỏi khiến Washington lo
lắng. Bắc Kinh đã từng sử dụng các quy định hải quan và xuất khẩu để gây áp lực
lên các đối tác thương mại.
Chẳng hạn, Trung Quốc đã áp đặt lệnh cấm vận xuất khẩu
đất hiếm sang Nhật Bản vào năm 2010 khi căng thẳng ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư
bùng nổ.
Trở ngại thời gian
Ý tưởng chuỗi cung ứng "không Trung Quốc" đã
xuất hiện nhưng bị xem là "bất khả thi", cho đến khi chính quyền
Donald Trump thúc đẩy mạnh mẽ vào năm ngoái. Trên thực tế, Mỹ đã bắt đầu
"tiếp thị" ý tưởng từ mùa thu năm 2020 đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và
vùng lãnh thổ Đài Loan.
Theo Nikkei Asia, các đại diện Mỹ tại Đài Loan đã liên
tục gặp những công ty trong lĩnh vực sản xuất chip và đặt vấn đề chuyển nhà máy
khỏi Trung Quốc. Việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng có thể sẽ mất khá nhiều thời
gian, đặc biệt là đối với chất bán dẫn.
Trong khi có nhiều công ty gia công chip, số lượng nhà
sản xuất chip của thế giới chỉ đếm trên đầu ngón tay. Do đó, các công ty này có
thể liên kết lại để từ chối lời đề nghị của Mỹ nhưng nếu ngược lại, đó sẽ là
một đòn đau với Trung Quốc, theo Nikkei Asia.
Tính đến thời điểm hiện tại, chuỗi cung ứng chất bán dẫn
"không Trung Quốc" đã dần thành hình. Chẳng hạn trong lĩnh vực sản
xuất chip, Tập đoàn sản xuất chất bán dẫn Đài Loan (TSMC) đã đồng ý mở nhà máy
sản xuất chip 12 tỉ USD tại Mỹ ở Arizona hồi năm ngoái.
Dưới sự khuyến khích của Mỹ, Chính phủ Nhật Bản cũng
trải thảm đỏ và dành 1,9 tỉ USD để đón TSMC.
Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp Nhật Bản đã thành
công trong việc thu hút TSMC. Một trung tâm nghiên cứu sản phẩm trị giá 20 tỉ
yen của TSMC dự kiến sẽ được xây dựng tại Nhật Bản trong tháng 2 này.
Trong lĩnh vực đất hiếm, Mỹ cũng bắt tay với Úc - một
đồng minh thân thiện. Một công ty khai thác đất hiếm của Úc đã nhận được sự hỗ
trợ từ Bộ Quốc phòng Mỹ để xây dựng cơ sở xử lý đất hiếm tại bang Texas./.
Đăng nhận xét