Kế thừa truyền thống đó, từ nhiều năm nay, nhân dân ta sử dụng Tiếng Việt và chữ quốc ngữ đầy hiệu quả, phục vụ cuộc sống hiện đại, sánh kịp bè bạn năm châu. Điều đó thể hiện sức sống mãnh liệt của nền văn hiến truyền thống dồi dào bản sắc độc lập tự chủ của dân tộc ta. thể hiện sức sống tự cường bền vững của quốc gia con Lạc cháu Hồng. Ngày nay và cả mai sau, mỗi người Việt chúng ta cần chú ý nâng cao ý thức bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt sao cho ngày càng giàu đẹp và được sử dụng hiệu quả trên mọi lĩnh vực khoa học cũng như đời sống.
Tuy vậy, hiện nay nhiều người sùng ngoại chưa biết trân trọng kho tàng quý giá đó, mà ngược lại cố sức chạy đua pha độn tiếng nước ngoài những lúc không cần thiết. Rõ ràng là mấy năm gần đây việc học tiếng Anh trở thành nhu cầu tất yếu đối với lớp trẻ không chỉ trong nhà trường, mà cả phần lớn cán bộ ở nhiều ngành khác nhau. Đó là điều đáng mừng trên đường hội nhập quốc tế giữa thế giới phẳng ngày nay. Nhưng mặt khác, hiện tượng lạm dụng tiếng Anh không đúng chỗ vẫn khá phổ biến. Chẳng hạn một số báo viết và cả báo nói thường giật tít đậm nét.
“Trại hè tuổi teen”, phim “Tuổi teen xui xẻo”, “Teen phạm tội” cùng bao thứ tuổi teen bát nháo khác! Trong khi tiếng Việt ta có rất nhiều từ rất đẹp, rất đa dạng và giàu sức biểu cảm: Tuổi học trò “tuổi hồng, tuổi hoa, tuổi xanh, tuổi mộng mơ, tuổi me xanh, tuổi ô mai, tuổi mực tím”… Thú vị biết mấy! Đài Truyền hình từng giới thiệu một chương trình ca nhạc Giai điệu tuổi hồng nghe qua đã thấy hấp dẫn. Thế mà gần đây nhất báo Tuổi trẻ vẫn giật tít lớn “Nỗi lòng Hotteen trường học” tiếp đến “Hotboy giáo viên”. Thật là một cách lai căng khó hiểu. Đọc thêm một số quảng cáo trên các báo hiện nay thì sẽ gặp nhan nhản tiếng Anh. Chẳng hạn báo Thanh niên viết “xem triển lãm hàng thủ công hand made”! trong khi từ ngày xửa ngày xưa theo nghĩa Hán Việt, từ thủ công là chỉ làm bằng tay, ai mà chả biết! Báo Thể thao văn hóa vốn sính dùng tiếng nước ngoài, nào là “confederations cups”, nào là “cu-le”, rồi “đội bóng Đà Nẵng nổ champagne”; mặc dù nhà thơ Tú Mỡ từng viết “sáng sâm banh, tối sữa bò”; thế mà 70 năm sau nhà báo nọ lại nổ tiếng Tây lòe thiên hạ.
Nếu bạn chú ý đến âm nhạc thì có lẽ đây là lĩnh vực pha độn nhiều tiếng Anh vụng về nhất, thậm chí có lúc tưởng như các ca sĩ quên cả mảnh đất đang đứng là nơi nào? Hiện nay ở các thành phố lớn đã xuất hiện không ít ban nhạc Việt mang nhãn hiệu Tây, nghe rất oách, song lại nhẹ tênh tênh lạc điệu không đủ hấp dẫn để sánh kịp tiếng vỗ tay đối với các ban nhạc mang tên Việt! Mà ngay cả mấy ông Tây cũng than phiền là chẳng hiểu họ đang hát tiếng gì? Thậm chí cả bài hát của người Việt - lời Việt cũng mang nhan đề tiếng Anh? Khán giả cứ xì xào rằng, họ từ Mỹ sang hồi nào, song nhìn kỹ chân dung họ dường như đều là dân miền Tây chính gốc? Tại một buổi thi hát nọ, vị giám khảo hăng hái nhận xét: “Bài hát này có ai-đìa (idea = ý tưởng) tốt, nhưng nhìn vào body (vóc dáng) ca sĩ thì sexy quá! Còn ca sĩ vội vàng trả lời: “Bài này em đã ca cùng ban nhạc Moonlight trong event (sự kiện) khai mạc hội chợ được rất nhiều người like (thích)"Chả hiểu cứ tiếp tục con đường ca hát vá víu nửa tây nửa ta như thế thì biết đến bao giờ dòng nhạc Việt mới vươn lên xứng tầm cùng thiên hạ?
Ngày nay chúng ta đang sống trong thời đại giao lưu rộng rãi trên nhiều lĩnh vực, tuy được mệnh danh là thế giới phẳng, nhất là về kinh tế. Nhưng ngay trên mảnh đất máu thịt ngàn đời của chúng ta, ngôn ngữ - văn hóa mỗi miền Bắc-Trung-Nam và miền núi đều đậm đà bản sắc riêng đầy hấp dẫn không lẫn vào đâu được? Hát Quan họ Bắc Ninh đâu phải là hát ví giặm Nghệ Tĩnh, còn hát Cải lương vọng cổ khác hẳn Tiếng cồng chiêng Tây Nguyên. Tuy thế, tất cả đều được UNESCO vinh danh “di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại”.
Trong dòng chảy lịch sử trường tồn của tiếng Việt và chữ quốc ngữ, chúng ta càng biết ơn các nhà văn hóa lớn, các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, nhà khoa học… từng có nhiều công lao trong sự nghiệp bảo tồn và phát triển ngôn ngữ. Có nhiều vị thông thái rất sành ngoại ngữ, song họ đem bao tâm huyết cống hiến cho tiếng nói của dân tộc ngày càng bền vững giàu có, tiêu biểu nhất phải kể đến Trương Vĩnh Ký với Từ điển Pháp-Hán-Việt từ cuối thế kỷ XIX và Hoàng Xuân Hãn với Danh từ khoa học từ trước năm 1945… Hai bậc thông tuệ ấy hết sức coi trọng tiếng Việt-tiếng mẹ đẻ-quốc hồn- quốc túy và nỗ lực Việt hóa các thông tin khoa học ngoại lai sang tiếng Việt góp phần làm phong phú ngôn ngữ truyền thống của tổ tiên từ bao đời để lại…
Hiện nay ở nước ta đã đến lúc Nhà nước và các cơ quan ngôn luận cần quan tâm nhiều hơn và cần đặt ra những quy chế hướng dẫn cần thiết cho việc bảo vệ tiếng Việt.
NTL
Đăng nhận xét