Kiểm điểm, đánh giá, xếp loại cán bộ, công chức, viên chức là công việc rất quan trọng của công tác cán bộ nhằm giúp các tổ chức, cơ quan, đơn vị nắm được chất lượng công tác của từng cá nhân từ đó có cơ sở thực hiện các chế độ, chính sách phù hợp. Đây cũng là căn cứ để lựa chọn, sàng lọc, bố trí, sắp xếp, sử dụng cán bộ một cách hiệu quả, hợp lý. Do đó, công việc này cần được thực hiện một cách thường xuyên, nghiêm túc, bảo đảm thực chất, hiệu quả.
Kiểm điểm, đánh giá
thiếu nghiêm túc, không thực chất sẽ dẫn đến hậu quả là việc đánh giá, bình
bầu, xếp loại cán bộ không chính xác. Từ đây sẽ dẫn tới nguy cơ sai lầm trong
bố trí, sắp xếp, sử dụng cán bộ, triển khai các chính sách, đãi ngộ không phù
hợp, tâm lý bất bình, mất động lực lao động, phấn đấu, cống hiến trong nội bộ
đơn vị.
Nguy hại hơn, đánh giá
cán bộ sai sẽ dễ dẫn đến nguy cơ thực hiện quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm thiếu
chính xác, có thể để lọt những người không xứng đáng vào những vị trí lãnh
đạo,... ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động, uy tín của tổ chức, cơ quan, đơn vị,
thậm chí làm suy yếu tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị, trong đó có
những tác động tiêu cực, cản trở, ảnh hưởng tiến trình phát triển của đất nước.
Nhận thức rõ điều này,
nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có sự quan tâm và ban hành nhiều chủ
trương, chính sách, chỉ thị, quy định, nghị định, hướng dẫn... nhằm chỉ đạo,
nâng cao hiệu quả công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân ở các
cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị.
Năm 2018, Bộ Chính trị
ban hành Quy định số 132-QĐ/TW về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất
lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị. Sau 5 năm
thực hiện Quy định số 132-QĐ/TW, công tác đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân
cán bộ, công chức đã đạt được những kết quả tích cực, đáng ghi nhận, song có
lúc, có nơi vẫn còn những yếu kém, khuyết điểm, chưa đạt hiệu quả như mong đợi.
Thực tiễn ở một số cấp ngành cho thấy công tác đánh giá cán bộ vẫn là khâu còn
tồn đọng không ít vấn đề phức tạp, cần chấn chỉnh.
Một trong những nguyên
nhân cơ bản là do căn bệnh hình thức, nể nang, xuôi chiều trong quá trình thực
hiện. Tại một số tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương, việc kiểm điểm, đánh
giá, xếp loại cán bộ vẫn còn tình trạng qua loa, đại khái, mang tính hình thức,
chiếu lệ, làm cho có, cho xong, cho đủ quy định chứ chưa đi vào thực chất, bảo
đảm hiệu quả, chất lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Tình trạng nể nang, e
ngại va chạm, sợ mất lòng, dễ dãi, xuôi chiều, dĩ hòa vi quý, thậm chí lo ngại
bị trù dập, cô lập, trả thù, nhất là đánh giá, xếp loại thủ trưởng, lãnh đạo
đơn vị vẫn diễn ra ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương... Vẫn còn hiện tượng
định kiến, kết bè, kết cánh, vào hùa thù ghét cá nhân trong việc đánh giá, xếp
loại thi đua.
Hậu quả là một số cán
bộ yếu kém về năng lực, nhân cách đạo đức... nhưng vẫn được cho qua để đánh giá
tốt, xếp hạng cao, được khen thưởng, đãi ngộ, cá biệt có trường hợp được quy
hoạch, bổ nhiệm, đề bạt, thăng chức. Ngược lại, không ít cán bộ có đủ năng lực,
trình độ, nhân phẩm,... nhưng do không cùng "phe cánh", không đồng
thuận cùng hội nhóm, bè phái… cho nên bị đánh giá, xếp loại thấp, thậm chí
không được đề bạt, bổ nhiệm, hoặc bị điều động, luân chuyển công tác.
Có thể thấy chính
những hạn chế trong công tác đánh giá, xếp loại là một nguyên nhân quan trọng
ảnh hưởng tới chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nước ta, từ đó tác động đến
hiệu quả hoạt động của đơn vị, đến tiến trình phát triển kinh tế-xã hội của đất
nước.
Đáng buồn là tại một
số cơ quan, đơn vị, vẫn tồn tại tình trạng không ít cán bộ, công chức, thậm chí
cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa nhận thức đầy đủ và đúng đắn về tầm quan trọng
của công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại cán bộ, chưa lường hết những hậu
quả, tác hại khôn lường của việc thực hiện đánh giá, xếp loại cán bộ sai, thậm
chí còn cho rằng làm như vậy mới giúp bảo đảm sự đoàn kết của đơn vị.
Đây là một trong những
lý do khiến căn bệnh hình thức, nể nang, xuôi chiều trong đánh giá cán bộ tồn
tại và ăn sâu bám rễ lâu đến vậy; từ đây đòi hỏi cần phải nhận diện rõ cũng như
chú trọng tuyên truyền, phổ biến sâu rộng để nâng cao nhận thức và ý thức trách
nhiệm của cán bộ, công chức đối với việc thực hiện nghiêm túc công tác đánh
giá, xếp loại; đồng thời có những biện pháp quyết liệt hơn để phê phán, ngăn
chặn, loại bỏ triệt để căn bệnh hình thức, bảo đảm thực chất, hiệu quả hoạt
động này.
Ngày 4/10/2023 vừa
qua, Bộ Chính trị ban hành Quy định số 124-QĐ/TW về việc kiểm điểm và đánh giá,
xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị
với nhiều điểm mới được bổ sung cụ thể hơn, thiết thực hơn so với quy định cũ,
đồng thời những điểm đã được nêu ở quy định cũ được điều chỉnh, bổ sung, nhấn
mạnh, làm rõ hơn.
Quy định nhằm nêu cao
tinh thần tự phê bình và phê bình, tự soi, tự sửa, thấy được ưu điểm để phát huy,
hạn chế, khuyết điểm để khắc phục, góp phần phát hiện, ngăn chặn những biểu
hiện suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", tham
nhũng, lãng phí, tiêu cực; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ
chức đảng, cán bộ, đảng viên, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Sự ra đời
của Quy định số 124-QĐ/TW cho thấy quyết tâm cao của Đảng ta trong việc đổi mới
và nâng cao hiệu quả công tác đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân cán bộ, công
chức, viên chức trong toàn hệ thống chính trị nhằm đem lại một sự thay đổi về
chất mang tính đột phá trong công tác cán bộ.
Tại Quy định số
124-QĐ/TW, từ những quan điểm chỉ đạo chung cho đến những nội dung, tiêu chí
đánh giá, xếp loại… đều được nêu chi tiết, cụ thể giúp mọi tổ chức, cơ quan,
đơn vị có thể dễ dàng nắm bắt và tổ chức thực hiện, đồng thời đảm bảo tính
chuẩn xác trong đánh giá, xếp loại đối với các đối tượng cán bộ, công chức ở
những vị trí khác nhau.
Ngay ở phần đầu, Quy
định số 124-QĐ/TW đã bổ sung khẳng định rõ về mục đích của việc kiểm tra, đánh
giá, xếp loại là để nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình, tự soi, tự sửa,
thấy được ưu điểm để phát huy, nhìn nhận được hạn chế, khuyết điểm để khắc
phục; chủ động phát hiện, ngăn chặn biểu hiện suy thoái, "tự diễn
biến", "tự chuyển hóa", tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của các
tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên.
Do đó, yêu cầu không
chỉ các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, tổ chức, cơ quan, đơn vị nhất
là người đứng đầu, mà từng cán bộ, đảng viên cần nâng cao nhận thức, trách
nhiệm trong kiểm điểm, đánh giá, bình bầu; bảo đảm trung thực, thẳng thắn, công
tâm, khách quan, công khai, thực chất; nêu cao trách nhiệm và sự gương mẫu
trong quá trình thực hiện.
Quy định số 124-QĐ/TW
cũng nêu rõ, để đem lại hiệu quả thực chất công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại
cán bộ thì các tiêu chí để tập thể, cá nhân căn cứ vào đó kiểm điểm, đánh giá,
bình bầu cần rõ ràng, cụ thể, chi tiết và thiết thực. Do đó, bên cạnh các tiêu
chí về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trách nhiệm với công việc, thì
cần phải bổ sung nhiều tiêu chí khác để bảo đảm tính chuẩn xác trong đánh giá
cán bộ đáp ứng yêu cầu của công cuộc phát triển đất nước trong thời đại mới,
trong đó không thể thiếu các tiêu chí quan trọng như trách nhiệm nêu gương,
việc thực hiện những điều đảng viên không được làm, đối chiếu với những biểu
hiện suy thoái, tự diễn biến, tự chuyển hóa, tinh thần đoàn kết thống nhất nội
bộ,…
Đặc biệt, trong Quy
định số 124-QĐ/TW, việc đánh giá cá nhân đã có sự phân định rõ giữa cá nhân giữ
chức vụ lãnh đạo, quản lý hay không. Đương nhiên, với cán bộ càng giữ chức vụ
cao thì những yêu cầu đánh giá, xếp loại càng phải cao hơn, nghiêm khắc hơn với
những tiêu chí cụ thể, rõ ràng, không chỉ đánh giá về những mặt cơ bản cốt yếu
của cán bộ lãnh đạo như năng lực, trình độ, phẩm chất, trách nhiệm nêu gương
của bản thân và gia đình… mà còn đánh giá cả khả năng quy tụ, xây dựng đoàn kết
nội bộ, tinh thần năng động, đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu
trách nhiệm; khả năng xử lý những vấn đề khó, phức tạp, nhạy cảm trong thực hiện
nhiệm vụ, và sự tín nhiệm của cán bộ, đảng viên.
Hơn thế, cán bộ lãnh
đạo quản lý còn phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra những vấn đề bức xúc, phức
tạp, có đơn, thư khiếu nại, tố cáo; mất đoàn kết nội bộ; tham nhũng, tiêu cực,
lãng phí, suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"; có
tập thể, cá nhân thuộc quyền quản lý bị kỷ luật, khởi tố,...
Với những điểm bổ sung
cụ thể, rõ ràng, thiết thực đó, Quy định số 124-QĐ/TW không chỉ giúp nâng cao
nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo,
tổ chức, cơ quan, đơn vị và mỗi cán bộ, đảng viên trong thực hiện nghiêm túc
việc đánh giá, xếp loại, ngăn chặn và đẩy lùi căn bệnh hình thức, nể nang, xuôi
chiều, dĩ hòa vi quí… trong quá trình thực hiện đánh giá xếp loại mà còn giúp
các cơ quan, đơn vị có căn cứ, cơ sở để thực hiện đúng và bảo đảm tính chính
xác, chân thực, hiệu quả của công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại cán bộ,
đảng viên, công chức, viên chức.
Với quyết tâm chính
trị cao như vậy, đồng thời tăng cường sự chỉ đạo, phối kết hợp của các cơ quan,
ban, ngành, địa phương, trong thời gian tới chắc chắn sẽ có những sự thay đổi
tích cực đối với công tác đánh giá, xếp loại cán bộ, góp phần xây dựng Đảng
trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu
cầu nhiệm vụ trong bối cảnh mới, thực hiện khát vọng xây dựng đất nước phồn
vinh, hạnh phúc.
Đăng nhận xét