Thời gian qua, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Bộ Công an đã ghi nhận dấu hiệu gia tăng đột biến về tần suất, quy mô, số lượng các đợt tấn công mạng nhằm vào Việt Nam, nhất là các cơ quan trọng yếu, tập đoàn kinh tế, tài chính quan trọng với phương thức, thủ đoạn tinh vi, nguy hiểm, nhằm chiếm đoạt thông tin, tài liệu nội bộ, tài liệu bí mật nhà nước, phát tán thông tin xấu, độc. Phương thức, thủ đoạn tấn công phổ biến nhất hiện nay là: câu nhử (Phishing); khai thác lỗ hổng bảo mật trên diện rộng (mass scan, mass exploit); tấn công thông qua thiết bị USB, tấn công thay đổi giao diện.
Thủ đoạn cụ thể như
sau: Các nhóm tin tặc quốc tế thường tán phát mã độc qua thư điện tử; triệt để
sử dụng các "mồi nhử" là những tệp tin chứa nội dung liên quan Đại
hội Đảng, đặc biệt là những thông tin không chính thống về phương án nhân sự
cấp cao nhằm thu hút sự chú ý của cán bộ, đảng viên.
Trên thực tế, các tệp tin đính kèm trong thư điện tử được
nhúng mã độc, khi được mở, mã độc sẽ được kích hoạt, từ đó tin tặc kiểm soát
hoàn toàn máy tính, thiết bị điện tử. Để mở rộng phạm vi kiểm soát, thu thập
thông tin, một số mã độc có tính năng tự lây nhiễm vào các thiết bị lưu trữ
ngoài để tìm cơ hội xâm nhập hệ thống mạng nội bộ, không kết nối Internet, tự
động thu thập dữ liệu, bí mật gửi về các máy chủ lưu trữ ở nước ngoài.
Ngoài ra, đối với các hệ thống
có kết nối Internet, tin tặc tấn công rà quét, khai thác lỗ hổng bảo mật trên
diện rộng (chiếm 17%), nhắm trực tiếp vào các cổng thông tin điện tử nội bộ,
các thiết bị mạng chuyên dụng của các cơ quan; tạo bàn đạp xâm nhập vào các hệ
thống mạng nội bộ. Các đối tượng tin tặc thường khai thác lỗ hổng bảo mật trên
diện rộng nhắm vào các phần mềm dịch vụ, thiết bị mạng có kết nối trực tiếp với
Internet của các cơ quan, đơn vị. Thông qua kiểm soát các hệ thống, thiết bị
này, các nhóm tin tặc tạo bàn đạp tấn công, xâm nhập, chui sâu vào hệ thống mạng
nội bộ của các cơ quan, tổ chức.
Các đối tượng lợi
dụng sơ hở trong công tác quản lý các cổng thông tin điện tử chèn các thông tin
xấu độc, sai sự thật, gây hoang mang trong dư luận, thông qua tính năng
"Hỏi đáp trực tuyến", "Phản hồi", "Lấy ý kiến",
"Thảo luận". Chỉ tính riêng từ tháng 12/2020 đến nay, phát hiện ít
nhất 90 bài viết có nội dung xấu độc đã bị các đối tượng đăng tải lên các cổng
thông tin điện tử của cơ quan Đảng, Nhà nước (tên miền .gov.vn).
Đáng chú ý trong thời gian gần đây, các nhóm tin tặc thay
vì tấn công trực tiếp vào nạn nhân, chúng chuyển hướng tấn công gián tiếp, kiểm
soát các đơn vị chuyên cung cấp các phần mềm, giải pháp công nghệ thông tin đặc
thù phục vụ cho các cơ quan Đảng, Nhà nước; từ đó, lợi dụng chính cơ sở hạ tầng
của các đơn vị này để tiếp tục mở rộng tấn công, xâm nhập vào các cơ quan trọng
yếu. Đây là phương thức, thủ đoạn tấn công tinh vi, đặc biệt nguy hiểm và khó
phát hiện, ngăn chặn, đang trở thành một xu hướng tấn công nổi bật.
Trước diễn biến phức
tạp của hoạt động tấn công mạng, đặc biệt là trong thời gian diễn ra Đại hội
đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội
phạm sử dụng công nghệ cao khuyến cáo một số biện pháp cơ bản để phòng ngừa như
sau:
- Với người sử dụng thông thường: Không mở bất kỳ liên
kết hay tập tin nào từ khi chưa xác định rõ nguồn gốc. Chỉ sử dụng các bộ cài
đặt phần mềm, ứng dụng chính thống; không tải và cài đặt các phần mềm, ứng dụng
không rõ nguồn gốc; Sử dụng chương trình tìm diệt mã độc, rà quét các thiết bị
lưu trữ như USB, các tập tin nghi ngờ. Không truy cập vào các trang mạng có nội
dung xấu, đồi trụy (các trang này đều chứa mã độc), các tài liệu không rõ nguồn
gốc để tránh nguy cơ bị nhiễm mã độc.
- Với quản trị hệ thống, lực lượng chuyên trách về an
toàn, an ninh mạng: kịp thời cập nhật các bản vá lỗi của hệ điều hành, ứng
dụng, thiết bị mạng; định kỳ rà soát hệ thống thông tin để kịp thời phát hiện
các dấu hiệu bị xâm nhập, sao lưu dữ liệu hệ thống cơ sở dữ liệu quan trọng để
kịp thời khắc phục nếu bị tấn công; siết chặt các chính sách bảo mật của hệ
thống, thiết bị tường lửa.
- Với các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị: Tổ
chức phân loại tài sản thông tin của cơ quan, tổ chức; bố trí lực lượng chuyên
trách; giải pháp giám sát, bảo đảm an toàn, an ninh mạng tương xứng; ban hành
các quy trình, quy chế quản lý, sử dụng chặt chẽ, tuân thủ các quy định của
pháp luật về an toàn, an ninh mạng, bảo vệ bí mật nhà nước và khuyến cáo của cơ
quan chức năng; có chính sách quản lý chặt chẽ các thiết bị ngoại vi (không sử
dụng chung thiết bị USB giữa các máy tính trong hệ thống mạng nội bộ và các máy
tính có kết nối Internet), kết nối Internet, đặc biệt là các hệ thống mạng nội
bộ, lưu trữ bí mật nhà nước.
- Với chủ quản hệ thống thông tin quan trọng về an ninh
quốc gia, cần phối hợp chặt chẽ với lực lượng an ninh mạng trong thẩm định,
kiểm tra, đánh giá an ninh mạng; sẵn sàng phương án ứng phó sự cố an ninh mạng,
bố trí lực lượng trực bảo đảm an ninh mạng cho các hệ thống thông tin quan
trọng về an ninh quốc gia; kịp thời thông báo cho Cục An ninh mạng và phòng,
chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (SĐT: 0338.897.798) nếu phát
hiện hoạt động tấn công mạng để kịp thời xử lý, ngăn chặn./.
Đăng nhận xét