1. Trao quyền - bước tiến tất yếu trong cải cách hành chính
.jpg)
Từ ngày 1-7-2025, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh và cấp xã) đánh dấu một bước chuyển mang tính đột phá trong cải cách hành chính và tổ chức bộ máy nhà nước. Cấp xã sẽ đảm nhận hơn 1.000 nhiệm vụ trên nhiều lĩnh vực: kinh tế - xã hội, đất đai, xây dựng, an ninh trật tự, an sinh…
Việc “đưa quyền về gần dân” thể hiện quyết tâm tăng cường tính chủ động, linh hoạt trong giải quyết các vấn đề thực tiễn tại địa phương, giảm tầng nấc trung gian, nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân.
2. Quyền lực càng lớn, trách nhiệm càng cao
Tuy nhiên, cùng với kỳ vọng là thách thức. Khi khối lượng công việc lớn, quyền hạn mở rộng, mà thiếu thiết chế kiểm soát quyền lực chặt chẽ, thì nguy cơ lạm quyền, nhũng nhiễu, tha hóa quyền lực là điều không thể xem nhẹ.
Như Đại biểu Quốc hội Trần Quốc Tuấn cảnh báo: “Nếu thiếu thiết chế kiểm soát quyền lực hiệu quả, có thể xảy ra tiêu cực, cao hơn là tha hóa quyền lực nhà nước ở địa phương”.
3. Không để “trên giao, dưới làm không nổi” hoặc “giao quyền để trục lợi”
Phân quyền phải đi đôi với kiểm soát quyền lực và nâng cao năng lực thực thi. Nếu không, rất dễ dẫn đến thực trạng:
Cấp xã bị “quá tải”, dẫn đến trì trệ, thiếu trách nhiệm.
Một số cán bộ lợi dụng quyền được trao để nhũng nhiễu, trục lợi, gây mất niềm tin của nhân dân.
Thực tế đã chứng minh điều đó qua hàng loạt vụ việc như: thu phí trái quy định, cấp đất sai thẩm quyền, ưu ái người thân, “bỏ qua” vi phạm xây dựng… — nguyên nhân sâu xa là thiếu cơ chế giám sát hữu hiệu.
4. Tổng Bí thư Tô Lâm: Phân quyền phải đi đôi kiểm soát chặt chẽ
Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Trao quyền mạnh hơn nhưng phải kiểm soát chặt hơn. Không để lạm dụng quyền hạn làm tổn hại lợi ích nhân dân.”
Như vậy, để tránh tình trạng “trao quyền rồi buông lỏng”, cần đồng bộ nhiều giải pháp:
Từ bên trong: Tổ chức lại bộ máy cấp xã theo hướng chuyên nghiệp, minh bạch; lựa chọn, đánh giá cán bộ công khai, dựa trên kết quả thực chất.
Từ bên trên: Cấp tỉnh tăng cường hậu kiểm, thanh tra thường xuyên; sử dụng công nghệ số trong quản lý và phản ánh từ dân.
Từ bên ngoài: Phát huy vai trò giám sát của nhân dân, HĐND cấp xã, báo chí và tổ chức chính trị - xã hội.
5. Mỗi quyền lực được trao cần đặt trong “vòng kiểm soát”
Bài học rút ra là: muốn phân cấp hiệu quả phải xây dựng hàng rào kiểm soát quyền lực vững chắc. Trong đó, quan trọng nhất là:
Sự trong sạch của tổ chức Đảng, vai trò nêu gương của người đứng đầu.
Sự phối hợp giữa kiểm tra của Đảng, thanh tra của chính quyền và điều tra của các cơ quan tố tụng.
Hoàn thiện pháp luật và cơ chế giám sát, đặc biệt là cơ chế phòng, chống tham nhũng ngay từ cơ sở.
6. Phân cấp là xu hướng tất yếu, nhưng kiểm soát là yêu cầu cấp bách
Thông tin từ Chính phủ cho biết, đến nay đã có 28 nghị định phân cấp, phân quyền. Trong đó, 1.059/1.464 nhiệm vụ, thẩm quyền từ Trung ương được chuyển giao về địa phương.
Đây là cơ hội vàng để chính quyền cơ sở phát huy vai trò, thúc đẩy dân chủ và cải cách. Nhưng chỉ khi mỗi quyền lực được trao gắn với một cơ chế giám sát hữu hiệu, thì phân cấp mới thực sự trở thành “bệ phóng” cho hiệu quả quản trị và sự phát triển bền vững.
> “Trao quyền là để phụng sự nhân dân tốt hơn, chứ không phải để sinh đặc quyền cho một nhóm người. Phân quyền càng sâu, giám sát càng phải mạnh.”
Đăng nhận xét