Nhiều bộ phim nước ngoài được phổ biến tại Việt Nam cố tình cài cắm hình ảnh bản đồ chứa “đường lưỡi bò” (đường chín đoạn do Trung Quốc vạch ra, đòi chủ quyền phi pháp với gần như toàn bộ diện tích Biển Ðông) gây ra nhận thức sai lệch về chủ quyền lãnh thổ. Trước tình trạng tái diễn ngày càng tinh vi, phức tạp, các chuyên gia đề xuất tăng nặng mức xử phạt; tăng cường giáo dụcvề chủ quyền quốc gia.
CÀI CẮM TINH VI
Ngày 8/7, khán giả
Việt phát hiện phim truyền hình Hướng gió mà đi (Flight to you) phổ biến rộng
rãi tại Việt Nam xuất hiện “đường lưỡi bò” phi pháp. Trên nền tảng Netflix,
cảnh phim xuất hiện một cách rõ ràng ở phút thứ 2 của tập 30 khi nhân vật đang
quan sát bản đồ trên màn hình ghế máy bay, thậm chí còn có cảnh kèm lời thoại
ngang ngược: “Rồi sẽ có ngày tấm bản đồ này đi đến rất nhiều nơi trên thế
giới”. Sau đó, Cục Điện ảnh kiểm tra, chỉ ra hình ảnh vi phạm pháp luật Việt
Nam còn diễn ra ở các tập 18, 19, 21, 24 đến 27, tập 38.
Trên nền tảng FPT
Play, hình ảnh tấm bản đồ được làm mờ nhưng khán giả vẫn nhận ra đây là bản đồ
có chứa “đường lưỡi bò”. Bộ phim này không chỉ được công chiếu trên nền tảng
Netflix, FPT Play và một số nền tảng giải trí, website phim “lậu” trong nước.
Chiều 9/7, Cục Điện ảnh ban hành văn bản yêu cầu công ty Netflix, công ty CP
Viễn thông FPT gỡ bỏ phim Hướng gió mà đi.
Trước đó vài ngày, bộ
phim Mỹ Barbie bị Cục Điện ảnh từ chối cấp phép phổ biến vì có hình ảnh “đường
lưỡi bò” phi pháp lặp lại nhiều lần. Hội đồng duyệt phim từng nhiều lần tuýt
còi bộ phim cài cắm hình ảnh “đường lưỡi bò” phi pháp như Uncharted (Thợ săn cổ
vật) có Tom Holland thủ vai. Everest: Người tuyết bé nhỏ từng khiến nhà phát
hành Việt Nam nhận mức phạt 170 triệu đồng, buộc rút khỏi rạp chiếu sau hơn 1
tuần ra rạp.
Năm 2021, bộ phim Em
là thành trì doanh lũy của anh trong tập 15 cũng có cảnh bản đồ Trung Quốc với
“đường lưỡi bò” phi pháp. Cảnh phim nằm ở phút thứ 29, bản đồ Trung Quốc hiện
rõ đường chín đoạn bằng các dấu gạch trắng trong đoạn nam cảnh sát Hình Khắc
Lũy (Bạch Kính Đình đóng) và nữ bác sĩ Mễ Kha (Mã Tư Thuần) gặp nhau tại khu
chỉ huy.
Tháng 3/2018, phim
Trung Quốc Điệp vụ biển đỏ cũng bị rút khỏi rạp Việt do tranh cãi về hai phút
cuối phim. Đó là cảnh đoàn tàu chiến Trung Quốc bao vây một chiếc tàu nước
ngoài và phát loa thông báo: “Chú ý, đây là hải quân Trung Quốc. Quý vị sắp
tiến vào lãnh hải Trung Quốc, xin hãy đi ngay”. Hai phút phim này bị cho là
hoàn toàn không ăn nhập với nội dung phim nhưng lại được gài cắm một cách vô
lý.
TS. Phạm Việt Long,
nguyên Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) nhận định,
“đường lưỡi bò” được gài cắm trong các bộ phim không chỉ đe dọa an ninh văn hóa
mà còn cho thấy sự xâm phạm chủ quyền của nước ta. “Những nội dung chính trị
phản động ẩn trong các tác phẩm nghệ thuật khó phát hiện, xử lý hơn, do đó, đòi
hỏi sự tinh tường và khôn khéo cùng những biện pháp nghiệp vụ, công nghệ cao
hơn”, TS. Phạm Việt Long nói.
NÂNG CAO NHẬN THỨC
PGS. TS Bùi Hoài Sơn,
Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội khẳng định, văn hoá
nghệ thuật có tác động lớn tới nhận thức con người. Việc quảng bá các thông tin
sai lệch thông qua các văn hóa phẩm đang làm suy giảm an ninh văn hóa. Ông cho
rằng, an ninh văn hóa cũng là an ninh quốc gia, là điều luôn phải quan tâm,
cảnh giác. Ông nhấn mạnh, Luật Điện ảnh đã nêu rõ những quy định liên quan phim
vi phạm, bị cấm chiếu.
Các nhà quản lý cần
bám sát các quy phạm pháp luật để đưa ra hình thức xử phạt. “Việc này thuộc
thẩm quyền của Bộ VHTTDL, Bộ sẽ có các văn bản gửi đến các nhà cung cấp dịch
vụ, các tổ chức cung cấp phim để có hình thức thu hồi các phim vi phạm”, PGS.
TS Bùi Hoài Sơn nêu. Ông đề xuất xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để “làm
gương” cho những trường hợp vi phạm khác.
Để ngăn chặn sản phẩm
có hình “đường lưỡi bò” (và các hiện tượng vi phạm khác), TS. Phạm Việt Long
cho rằng, trước hết cần có biện pháp tuyên truyền, giáo dục để những người làm
nghệ thuật hoặc kinh doanh trên lĩnh vực nghệ thuật có ý thức về chủ quyền quốc
gia. Họ phải hiểu rõ những biểu hiện của vi phạm chủ quyền để có biện pháp ngăn
chặn phù hợp. “Những vi phạm cần được phát hiện và ngăn chặn từ sớm, trước khi
tiếp cận với công chúng. Ngoài ra, công tác an ninh nói chung và an ninh văn
hóa nói riêng phải được thực hiện chặt chẽ, nghiêm cẩn. Các cơ quan có trách
nhiệm của Việt Nam cần làm việc với các chủ mạng xã hội để ngăn chặn hoặc gỡ bỏ
các sản phẩm nghệ thuật, thông tin có nội dung vi phạm chủ quyền Việt Nam”, TS.
Phạm Việt Long nêu.
Trong bối cảnh hội
nhập, văn hóa phẩm phong phú đến từ nhiều nguồn khác nhau khiến việc kiểm soát
trở nên khó khăn đối với các cơ quan quản lý nhà nước. Vì vậy, các chuyên gia
cho rằng, cần đẩy mạnh việc giáo dục về chủ quyền quốc gia, sự nhạy cảm chính
trị đến giới trẻ - lực lượng lớn sử dụng Internet, mạng xã hội. TS. Phạm Việt
Long nhận định, một bộ phận người trẻ chưa được giáo dục chu đáo về chủ quyền
quốc gia, nên trong hành động chưa có sự nhạy cảm về bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Ông nhấn mạnh vai trò của giáo dục về tình yêu Tổ quốc, trách nhiệm công dân
với thế hệ trẻ. “Trang bị cho lớp trẻ nhận thức đầy đủ và sâu sắc về chủ quyền
đất nước, tự khắc họ sẽ biết loại trừ những sản phẩm nghệ thuật vi phạm”, ông
Long nói.
St
Đăng nhận xét